De hemelse Sophia, Michael, Christus, Antroposofia

Juul van der Stok 

Antroposofie is niet alleen een geestelijke wetenschappelijke leer omtrent de wijsheid van de mens (de sophia van de antropos) maar zij uit zich ook als levend wezen.dat de goddelijke wijsheid in de mens bewust wil maken.

Hoe is de wijsheid omtrent de mens verbonden met het werken van de hiërarchiën?

Sophia

Om een beeld te krijgen van de hemelse Sophia.van haar plaats in de engelhierarchiën (zie schema 1) en haar werkzaamheid in de kosmos, gaan we eerst terug naar een bron van de Chaldeeuwse mysteriën in de derde na-atlantische cultuurperiode (2907-747v. Chr.)

De mens van deze derde na-atlantische cultuur beleefde in de openbaringen van de geestelijke wezens de goddelijke schoot waarin men thuis was. Maar tegenover deze goddelijke openbaringen werden demonische wezens werkzaam, die het menszijn bedreigdenen de verbondenheid met de goden verduisterden.

Een machtig, helpend wezen, beleefbaar in de klanken "EA", trad naar voren. Later werd het woord "Soph" dat "het zijnde" betekent ervoor gezet en werd haar naam Soph-Ea of Sophia dat wijsheid betekent, Sophia, de wijsheid die in alle dingen heerst.

Deze werkzame wijsheid bracht een zoon voort, Marduk, die later Michael genoemd zou worden en uit de rang van aartsengelen als de belangrijkste naar voren trad. In de mysterieleer van de Chaldeeërs is de verwijzing naar de aartsengel Marduk-Michael als zoon van Sophia heel belangrijk.

Geesteswetenschappelijk gezien wijst de herkomst van Michael met name op de samenwerking van de Geesten van de Wijsheid (Kyriotetes) met de aartsengelen vroeg in de planetaire fase van de oude zon (zie artikel van Fusien). Sophia werd beleeft als een vrouwelijk wezen, dat beschikte over het gezamenlijke hiërarchische bewustzijn.

In de Chaldeeuwse mysteriën werd zij de "Hemelse Sophia" genoemd en omvatte de wijsheid van de Kyriotetes tot en met de engelen.

Kosmische Intelligentie

In Sophia werkt de 2^e en de 3^e hiërarchie samen en wordt de inhoud van het scheppingsplan van de mens besproken, bewogen en bewaard, zij heeft haar aangezicht naar de mensen toegekeert.

Ditgoddelijke "gesprek" wordt de "kosmische intelligentie" genoemd. Het gaat om hoge engelwezens, die in scheppende gebaren van schenken en ontvangen, door goddelijk gesprek, plannen voor de toekomst voortbrengen.

Wij moeten mensen-intelligentie niet verwarren met intellectualisme. Intelligent zijn betekent in dit verband: vaardig zijn in levend denken, heen en weer kunnen bewegen in mensenomstandigheden, kunnen weven in situaties tussen mensen, omgaan met de ruimten tussen tastbare gedachten en daden. Kosmische intelligentie is het tastbare in de Goddelijke wijsheid gericht op de mens. De mens is de kroon op het gezamenlijke scheppingswerk.

Michaël

Michael als zonneaartsengel heeft de vrucht van dit goddelijk denken lang behoed om het eens als gedachtensubstantie aan de mensen te kunnen schenken. Lang moest Michaël wachten, totdat in de mens het vermogen gerijpt was om deze te kunnen ontvangen. Michaël betekent: Wie is als God?

Zijn naam is een vraag aan ons bewuste inzicht om tot 10e Hiërarchie te willen worden.dat betekent: tot vergeestelijkt goddelijk mensenwezen te worden in de volgende planetaire ontwikkelingsfase.

Maar daarvoor moet de mens zich vrij kunnen ontwikkelen. Daarbij kan het goddelijk wereldplan, waarvan Sophia het bewustzijn is ons het wijsheidslicht schenken.

Michaël wil die opdracht uitvoeren en deze wijsheidssubstantie aan de aarde overdragen, zodat de mens zich daarnaar richten kan.

Christus

Als leidende zonneaartsengel volgt Michaël de gang van Christus vanuit de zonnesfeer naar de aarde.

Eerst heeft de goddelijke wereld de mens losgelaten om in vrijheid tot eigen ontwikkeling te komen.

Wanneer echter de aardse materie de mens te zeer kruisigt, daaltuit de godenwereld Christus zelf af om de mensheid een nieuwe goddelijke impuls te brengen. Christus stroomt door de kruisdood, verdicht tot in het bloed.de aardesfeer binnen om vervolgens door zijn hemelvaart in de hele mensheid op te gaan. Een impuls voor de mensheid, in de vorm van een concrete daad. Het zelfbewustzijn van Christus wordt afgedrukt in het mensen-Ik om het individuele mensen-Ik te wekken.

Maar de daad is zo machtig, dat het aanvankelijk de mensen aan individuele gedachtenkracht ontbreekt om een volbewuste betrekking tot deze Christusimpuls te kunnen vinden.

En zo begint in de eerste eeuwen na Christus de wijsheidssubstantie als een gouden regen op aarde neer te dalen, inspireert de kerkvaders en de eerste Christelijke denkers, om na 800 breder ontvangen te worden.

Als na 1413 de bewustzijnszielekracht de mensen tot een nieuw denken brengt zien we hoe eerst Ahriman onbekommerd deze nieuwe denkinhouden materialiseert en voor zijn eigen doel inzet.

Michael moet nog steeds wachten en verzamelt intussen in de geestelijke wereld volgelingen voor zijn toekomstig werk. Pas in 1879 wordt Michael tijdgeest.

Als in 1899 het Kali Yuga voorbij is en Rudolf Steiner zijn geesteswetenschap brengt door de kosmische wijsheid in woorden aan de mensheid te schenken, lijken alle voorwaarden geschapen om de Sophia van de Antropos bewust te gaan ontwikkelen.

Sophia en Christus

De afdaling van Christus uit de Triniteit naar de aarde gaat in vele stappen door de hiërarchiën heen tot de doop in de Jordaan. (in de mens Jezus van Nazareth) We kunnen die stappen beleven als vele geboortemomenten. Als Christus na zijn gang door de poort van de eerste hiërarchie verder afdaalt, wordt hij tot drie maal toe uit de schoot van. Sophia geboren; eerst door de poort van de Kyriotetes, door de wezens, die tot de Heer behoren en daarom ook Heerschappijen genoemd worden.

Vervolgens door de poort van de Exousiai, de geesten van de vorm en dan door de poort van de aartsengelen (zie Prokofieff hfdst. 4 blz. 64 e.v.).

Een weg, waaraan natuurlijk de overige hiërarchische wezens bemiddelend meewerken, vanuit de sterrenkosmos naar de planetensferen.tot in de ondermaanse aardesfeer.

We kunnen ook zeggen dat Sophia tot driemaal toe door de kracht van de Heilige Geest, die door alle hiërarchiën heen werkt, Christus ontvangt. Als Christus tenslotte door een vierde geboortemoment in Jezus van Nazareth afdaalt, zien we ook hier de verbondenheid van Sophia tot Christus want via de Sophia werd alles voorbereid.

Anthropos Sofia

Tot nu toe hebben we het over de Hemelse Sophia gehad. Antropos Sophia is als wezen met de mens (anthropos) zelf verbonden. Wie is zij?

Zij is de Anthropos Sophia, het zevende lid van Sophia, de mensen Sophia, de levende afdruk van de goddelijke wijsheid op aarde.

Zij is de leid-ster, die Rudolf Steiner hielp om de kosmische intelligentie in woorden uit te drukken.

Zij is de onzichtbare mens, die onder zichtbare mensen rondgaat, wij kunnen haar met ons meedragen, zij kan ons vergezellen op alle wegen door het leven.

Zij verlangt ernaar in ons bewust te mogen worden, ons te helpen de gedachten vanuit ons eigen Ik te sturen.

Zij wil het bemiddelende wezen zijn tussen Hemelse Sophia en de mens, de schaal waarin de wijsheidssubstantie ontvangen kan worden.

Zij is de stuwkracht naar de ware zelfkennis, de klop op de deur, de roep: "laat me binnen ik ben jou ware mensenwezen".

Door studie van de geesteswetenschap kunnen we op weg gaan om een lichaamsvrij denken, voelen en willen te ontwikkelen opdat we in Anthroposofia kunnen ontwaken.

Daardoor ontstaat het verlangen om aan haar gelijk te worden, om ons ware menszijn zelf bewust te maken en ons verantwoordelijk voor haar te voelen. Versluierd wacht zij op onze daden!

Met dank aan S. Prokofieff:

De Hemelse Sophia en het wezen Anthroposofie

Juul van der Stok
Januari 2005.

© Het Zonnejaar 1980 - 2024