Sinterklaas in Nederland (deel 2)
Alice Woutersen
In dit tweede deel wil ik dieper ingaan op de geesteswetenschappelijke achtergrond van onze Sinterklaas. De metamorfose die Sinterklaas door de eeuwen heeft doorgemaakt, spiegelt de ontwikkeling van het volk der Nederlanden en zijn volksgeest.
Alles is in ontwikkeling: de mensen, de engelen, de aartsengelen enzovoort, maar ook de mysteriën van de volkeren. De oude mysteriën werden omgevormd tot nieuwe mysteriën door de komst van Christus op aarde en dat is ook waarneembaar in onze Sinterklaas.
Onze Sint is een vriend van ieder kind. Waarom? Om daar duidelijkheid in te krijgen zullen wij ons een beetje moeten verdiepen in geesteswetenschappelijke voordrachten van Rudolf Steiner.
Wij leven tegenwoordig in een Michaeltijdperk (1879-2233 n.C.) en dat wil zeggen dat Michael tijdgeest is en de hele mensheid kan inspireren. De aartsengel Michael was de aartsengel van de zon en werkt sinds 1879 als tijdgeest vanuit het geestelijke gebied van de zon.
Daar komt nog bij dat in 1899 een donker tijdperk van 5000 jaar is afgelopen (het zgn. Kali Yuga). In dit donkere tijdperk sloot de ‘hemel’ zich steeds meer voor de mens, totdat zelfs de ingewijden geen toegang meer konden vinden. De vrucht van dit donkere tijdperk is dat de mens de mogelijkheid heeft veroverd om een vrij mens te zijn (dus los te komen van de leiding van de ‘goden’ en op eigen benen te staan). Dit wil zeggen dat het ik van de mens de vrijheid heeft om zelf beslissingen te nemen.
Eén van de beslissingen is (en daar hoopt de geestelijke wereld op) dat de mens zich uit vrije wil weer verbindt met de geestelijke wereld. Deze is sinds 1899 weer toegankelijk voor die mensen die bewust de weg naar deze wereld zoeken (o.a. via de antroposofie). Wij kunnen nu uit vrije wil samenwerken met de geestelijke wereld om ons mensheidsdoel en het doel van de aarde te verwezenlijken.
Wat gebeurde er in 1879?
Michael werd tijdgeest, d.w.z. hij steeg van de rang van aartsengel op tot de rang van archè. Zijn vrijgekomen functie als aartsengel/regent van de zon werd overgenomen door een bijzonder engelwezen, die een speciale ontwikkeling had doorgemaakt en in staat was aartsengel te worden.
Wat heeft dat met Sinterklaas te maken?
De oude god Wodan, die zijn volkeren zo trouw begeleid had, verdween voor het bewustzijn van de mens tijdens de “godenondergang” (zie de verhalen van de Edda). Wodan inspireerde de mens via de waarnemingsziel, maar die tijd is voorbij. De Fenrir-wolf, of leugenwolf, heeft alle inspiraties verdraaid. Uiteindelijk verslond de leugenwolf Wodan (Odin) en was hij niet meer waarneembaar voor de mens. In deze tijd bevinden wij ons tegenwoordig.
Maar de Germaanse mythologie geeft uitkomst: Widar, de zwijgende zoon van Odin, die zich nooit verbonden heeft met de tegenstandersmacht Loki, zal zijn vader wreken door de leugenwolf te verslaan. Dat kan hij niet alleen, de mensen (van goede wil) moeten hem helpen om de schoen te maken die hij in de bek van de Fenrir-wolf kan zetten om daarmee de bek van dit leugenbeest open te scheuren, zodat hij geen leugens meer kan verspreiden en dat is tevens zijn einde.
Hoe kunnen wij Widar helpen?
“Door alle stukjes overschots leer die wij afsnijden als wij onze schoenen maken aan Widar te schenken”. Dus niet het leer dat wij nodig hebben voor onze eigen schoenen (de schoen is het beeld van ons levenslot of levensweg). Het is van belang dat wij het leer dat wij niet nodig hebben om ons levenslot te lopen, het ‘overschotsleer’, aan Widar schenken. Deze levenskrachten kunnen wij opwekken en schenken door ons met warmte en enthousiasme in te zetten voor het ‘geestelijke in de wereld’.
Widar is de Germaanse naam voor de bijzondere engel die in 1879 de aartsengel Michael opvolgde als aartsengel/regent van de zon.
Aan het begin van de 20ste eeuw werken Michael als tijdsgeest, Widar als aartsengel uit de zonnesfeer en Rudolf Steiner als mensheidsleider om ons de weg te wijzen naar ons hogere Ik. Deze weg is via de antroposofie te vinden.
Heeft dit iets met Sinterklaas te maken? Alles.
Sinterklaas roept ons ieder jaar op om de eerste stap naar geestelijke ontwikkeling te zetten, door ons intensief in onze medemens (als geestelijk wezen) te verdiepen. Hij roept ons op om een beeld van deze mens te vormen (begin van imaginatie) en vanuit hartewarmte, met enthousiasme en creativiteit (allemaal overschotkrachten) iets te doen voor die ander. In wezen een miniatuurtje dat wij elke dag in praktijk zouden moeten brengen. Op die manier beginnen wij al stukjes leer aan Widar te schenken (een eerste stapje).
Wie roept ons op dit te doen? Sint (Widar)?
Wat is Widar voor een bijzonder geestelijk wezen?
Zoals ik hierboven al beschreef inspireerde de aartsengel Wodan zijn volk. Dat kan niet rechtstreeks, dat gebeurt via een mens die als mysterieleider optrad. De inspiratie van een aartsengel gaat via de engel van de mens naar de mens zelf. Zo werkte Wodan eeuwen met zijn grote mysterieleider en Widar was de engel van deze mens.
Op het moment, dat de Germaanse volkeren uitwaaierden en andere volksgeesten kregen (die in verbinding stonden met Wodan), en ook andere mysterie-leiders aan de slag gaan, was het pionierswerk van deze grote mysterie-mensheidsleider voltooid.
Hij incarneerde nog één keer, rond 600 v.C. in India, als een Bodhisattva en werd tot Boeddha. Dat wil zeggen dat hij verlicht werd en niet meer op aarde hoefde te incarneren. Zijn engel, die zich samen met hem ontwikkeld had, had daarmee ook zijn engelontwikkeling afgerond en kon opstijgen naar de aartsengelrang. Dat deed hij niet, hij wachtte nog 1/12 platonisch jaar en werkte intussen nauw samen met Boeddha om de missie van Christus naar en op de aarde te begeleiden. Rudolf Steiner spreekt vaak over de verbinding tussen Boeddha en Christus (GA 130 en 114).
Beiden, Bhoedda en zijn engel Widar, verschenen aan de herders in de kerstnacht en Widar sprak hen als engel toe, terwijl Boeddha hem met zijn vergeestelijkt astraallichaam omstraalde.
Zij werkten daarna samen in dienst van de Nathaanse ziel (het Jezuskindje uit het Lucas evangelie) en ook van Christus, die 30 jaar later afdaalde in het lichaam van de Nathaanse ziel (tijdens de doop in de Jordaan).
Rudolf Steiner geeft aan hoe Boeddha als geestwezen het astrale lichaam opving waarin het kind leeft totdat zijn eigen astrale lichaam geboren wordt en doordat hij zich ermee verbond maakte Boeddha een verjonging en een metamorfose door.
Hij werkte zijn leer, die voor het gewone volk te moeilijk was, om en inspireerde Lucas tot het schrijven van zijn evangelie (GA 114). Doordat Christus zich met de aarde en de aarde-ontwikkeling verbonden heeft, was deze nieuwe weg mogelijk geworden.
Al eerder, toen het Nathaanse Jezuskind rond zijn zesde, zevende jaar het etherlichaam dat hij met de geboorte van zijn moeder had meegekregen, aflegde omdat zijn eigen etherlichaam geboren werd, had Widar dit etherlichaam opgevangen.
Zo werd Widar de behoeder van de etherkrachten (kindkrachten) van de oermens. De oermens is de mens die niet door de zondeval is aangeraakt. Dit gold voor de Nathaanse ziel, die vóór zijn geboorte als Jezuskind nooit eerder op aarde geïncarneerd was. (Meer hierover in ‘Die Jahreskreislauf…’ van S.O. Pro-kofieff en in het boek ‘Tussen Wodan en Widar’ van Alice Woutersen-van Weerden.)
En nu zijn wij rond!
In 1879 heeft Widar zijn taak als regent van de zon op zich genomen. Hij staat in dienst van Michael, in dienst van de Nathaanse Ziel, in dienst van Christus, die wij eens, dankzij Widar, in zijn etherische gestalte zullen schouwen. Widar kan met onze hulp de leugenwolf verslaan.
De leugenwolf, die zo graag onze gewone en helderziende waarnemingen wil vertroebelen, kan verslagen worden wanneer wij ons realiseren dat wij een geestwezen zijn en ons daar ook naar gedragen.
Naar mijn mening kun je de werking van Widar door onze volksgeest heen waarnemen. Hij is de behoeder van de kindkrachten (van de oermens). Een glimp van hem kristalliseert zich uit in onze Sinterklaas als kindervriend. Hij is vriend van het kind in ieder mens.
Hij schudt ieder jaar aan ons om onze ingezouten kindkrachten weer tot leven te laten komen. Liefst natuurlijk het hele jaar door. Het gaat om het levende kind in onszelf en in onze naasten! Het levende kind in ons is ook een vonk van onze geest.
Laten wij deze kinderen weer tot bloei laten komen! Zodat wij samen met de kinderen kunnen zeggen: “Dank je Sinterklaasje”
© Het Zonnejaar 1980 - 2024